Onlangs organiseerde de Kenniswerkplaats Achterhoek weer een kenniscarrousel. Een groep van 12 mbo docenten en werkveldleiders veehouderij en loonwerk van AOC Oost zijn op bezoek geweest bij het bedrijf Groot Zevert in Beltrum. Roel Beunk, werkzaam bij Groot Zevert Vergisting, vertelde dat het bedrijf in 1958 is begonnen als klein agrarisch loonbedrijf. Nu drie generaties verder is het een toonaangevend loonbedrijf in de regio met 30 medewerkers.
Voor het onderwijs is het belangrijk om zich te realiseren dat op dit soort bedrijven in de toekomst een aantal leerlingen zal komen te werken. Beunk was duidelijk met zijn advies: “Bereid leerlingen nu al voor op de circulaire economie. Het is zeker dat dit in de toekomst steeds belangrijker wordt.” Het gaat dan bijvoorbeeld om kennis van de mineralenbalans in en op de bodem en over biobased grondstoffen en reststromen. Als de mindset van de leerlingen daarop gericht is, kunnen ze straks bij dit soort bedrijven van waarde zijn.
Bijgaande afbeelding laat mooi zien hoe we in de ontwikkeling staan van een lineaire economie naar een circulaire economie. In de lineaire economie worden grondstoffen uiteindelijk restafval, terwijl in de circulaire economie in de ideale situatie alle producten weer hergebruikt kunnen worden. Steeds vaker zitten we in een soort van keteneconomie waar volop recycling wordt toegepast, maar waar we ook nog steeds met behoorlijke stromen restafval blijven zitten. De overtuiging van Beunk is dat we naar een volledig circulaire economie zullen groeien.
Tijdens de rondleiding op het terrein was er van alles te zien. Er is de laatste jaren veel bijgebouwd. Er staan enorme silo’s waar de mest in vergist wordt. Met een gedeelte van het gas wordt een grote generator aangedreven waarmee elektriciteit opgewekt wordt. De restwarmte die vrijkomt bij het produceren van de elektriciteit wordt gebruikt voor het opwarmen van de mest. Dit gebeurt met een warmtekrachtkoppeling (wkk-installatie). Er staan proefopstellingen om in de toekomst uit het digestaat (de vergiste mest) de mineralen te halen. Als stikstof, fosfaat en kali uit de mest gehaald kunnen worden, kan het in de juiste verhouding per perceel toegepast worden. Dit zou een enorme besparing op kunstmest opleveren.
Op de oude stortplaats in Beltrum heeft Groot Zevert diverse mestvergistingsinstallaties staan. Een bekend project is de gasleiding die de komende jaren aangelegd wordt vanaf Groot Zevert naar de fabriek van Friesland Campina in Borculo (7 km) om die fabriek op groen gas te laten draaien. Daarnaast vinden er op de locatie in Beltrum diverse experimenten plaats met mestvergisting, -scheiding, -verwerking, kweken van eendenkroos etc. Roel Beunk vertelde uitgebreid over de processen en vraagstukken die men bij Groot Zevert tegenkomt. Naast diverse technische uitdagingen, blijkt het economisch vaak lastig te zijn om de projecten met groene energie rendabel te maken. Dit heeft vaak te maken met veranderende wet- en regelgeving en subsidiestromen. Bizar dat de concurrentie van in het buitenland gesubsidieerde groene stroom hier groene initiatieven soms in de weg zit.
Foto bovenaan: aantal docenten in een in aanbouw zijnde mestvergistingsinstallatie.
Foto onder: overzicht van bestaande mestvergistingsinstallaties op voormalige stortplaats Bellegoor.
