Onder welke condities komen bewonersinitiatieven van de grond en welke rol is daarbij weggelegd voor de professional? Wat zijn de ‘do’s and dont’s’ voor mensen die ondersteunen, wat kan de overheid doen, wat kunnen bedrijven en maatschappelijke organisaties bijdragen? Is burgerproductiekracht een nieuwe vorm van participeren of juist niet? En in hoeverre is burgerproductiekracht nieuw? Of is het een al decennia lang bestaand fenomeen in een nieuw jasje? De Praktijkademie Burgerproducties  Achterhoek combineert de reële en dagelijkse praktijk van Achterhoekse voorbeelden van burgerproducties met de essentie van een academie: “Een genootschap ter bevordering van studie en vorming”. Voorbeelden dichtbij huis worden op een podium gezet en besproken vanuit twee perspectieven: Wat kan ‘mijn’ dorp, stad, wijk hier aan hebben? En  wat betekent dat dan voor mijn handelen?

Achterhoek Agenda 2020
Op 2 juli 2014 ondertekenden  vele partijen een aangescherpte versie van de Achterhoek Agenda 2020, de Uitvoeringsagenda Achterhoek 2020. Hierin staan drie thema’s centraal: Werken, Wonen en Bereikbaarheid. Deze sluiten nauw aan bij wat er leeft onder de inwoners van de Achterhoek en bij initiatieven vanuit de samenleving. Daarbij werken we zowel top-down als bottom up. De Praktijkacademie is een onderdeel van de Uitvoeringsagenda.

Wat speelt er?

• Gemeenten, ontwikkelaars, instituties en corporaties sturen niet meer vanzelfsprekend de vernieuwing aan er ontstaat  meer kracht vanuit de samenleving om zelf te ondernemen op tot voor kort logische overheidstaken.
• Er zijn veel voorbeelden van burgers en (lokale) ondernemers die van onderop initiatieven opzetten en gemeenten, zorginstellingen en woningcorporaties benaderen voor ondersteuning. Ook gevestigde partijen zoeken nieuwe coalities om hun doelen op een andere manier te bereiken. De eenheid zit in hun verscheidenheid: ze zijn allemaal uniek. Sterk gedreven door lokale omstandigheden en mogelijkheden, moeilijk in een richting te duwen, met grote verschillen in omvang en partijen die elk vanuit hun eigen motieven meedoen.
• Onderzoeker Bas Snoeker (Universiteit Utrecht) wist onlangs haarscherp neer te zetten dat gemeenten en andere organisaties dit soort processen onvoldoende benutten: “Maar gemeenten die graag meer initiatief van de burger willen hebben: let op! Zorg ervoor dat burgers uitgenodigd en uitgedaagd worden om zelf initiatief te nemen in hun leefomgeving. Houdt niet star vast aan regels en procedures, maar bepaal wat de belangrijkste principes voor de gemeente zijn. Werk vanuit deze principes, ondersteun de (potentiële) initiatiefnemer middels een intermediair en ervaar de energie en passie van de burger.” (http://ruimtevolk.nl/blog/gemeenten-benutten-kracht-bewonersinitiatieven-onvoldoende/)

En nu?

• Maatschappelijke opgaven worden  steeds groter door de crisis , bezuinigingen, armoede en schuldenlast;
• Er komt steeds meer kracht uit zelforganisatie en burgerproducties;
• Stimuleren van burgerproducties is goed, maar niet voldoende. Hoe kunnen overheden en maatschappelijke instituties actiever worden in het  uitnodigen en uitdagen van nieuw initiatief op maatschappelijke urgentie?
• Burgerproducties vraagt om een actieve verandering (en dus niet ‘op de handen gaan zitten’); er zijn nieuwe matches nodig tussen de investeringen vanuit de ‘leefwereld’ en de ‘systeemwereld’; er is een nieuwe organisatorische en financiële structuur nodig en nieuwe businessmodellen voor het vrijmaken van structurele subsidies;
• Er zijn al veel inspirerende voorbeelden in de Achterhoekse praktijk te vinden, maar de stap voor de komende jaren is om meer massa te maken en de aanpak structureler te maken.

Voor wie?

In de Praktijkacademie Burgerproducties Achterhoek  komen gemeenten met burgerinitiatieven, zorgpartijen, winkeliersverenigingen, woningbouwcorporaties en andere maatschappelijke organisaties bijeen om te ontdekken hoe ze  een ‘antenne’ voor burgerinitiatieven kunnen ontwikkelen en kennis kunnen nemen van de verschillende rollen die mogelijk zijn bij het bevorderen hiervan. Ook krijgen de deelnemers inzicht in hun eigen verandermogelijkheden.

Voorlopig gaat de Praktijkacademie Burgerproducties Achterhoek  voor twee jaar van start.
De eerste bijeenkomst wordt gehouden op woensdag 15 oktober a.s. op een nader te bepalen locatie. Inschrijvers betalen (afhankelijk van het aantal deelnemers) € 750,- per jaar. Voor een eenvoudige lunch, koffie en thee etc. wordt gezorgd. Het maximum aantal deelnemers is 15, er zijn nog enkele plaatsen over.
Aanmelding kan nog tot uiterlijk 20 september aanstaande via Janine Geerse.

Opgaven

Tijdens iedere bijeenkomst staat een maatschappelijke opgave centraal. We zoeken inspiratie bij mensen die hiermee al concreet aan de slag zijn in hun dorp of wijk:

1. De organisatie van de zorg door inwoners
2. Cultuur als bindende veranderaar
3. Gebiedsontwikkeling in wijk of dorp
4. Het onderwijs anders organiseren
5. Toerisme en recreatie: bron van nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen
6. Armoede en het zoeken van nieuwe oplossingen daarvoor
7. Sport als winnend voorbeeld
8. Mobiliteit en vervoer

Bij elk van deze vraagstukken duiken we de Achterhoek in. Overal zijn in het klein en het groot al  voorbeelden van energieke burgerproducties te vinden. Deelnemende gemeenten kunnen per onderwerpen een VIP meenemen: iemand uit hun eigen gemeente (bewoner, maatschappelijke instantie, vereniging,…)  die ook zijn of haar  tanden wil zetten in dit onderwerp.

AGEM is dé aanjager van de groene energietransitie in de Achterhoek. Het doel is geld en werkgelegenheid in en voor de Achterhoek te behouden. AGEM streeft naar een energieneutrale Achterhoek in 2030 door energie te besparen, lokaal op te wekken en te leveren. Het plaatsen van zonnepanelen is voor veel mensen een aantrekkelijke manier om zelf groene energie op te wekken.

Inwoners
AGEM start dit najaar een campagne voor Achterhoekse installatiebedrijven, die hen ondersteunt bij de verkoop van zonnepanelen aan particulieren. Het doel is om meer Achterhoekse huishoudens te voorzien van zonnepanelen van een goede kwaliteit, geïnstalleerd door Echt Achterhoekse installatiebedrijven. Via een speciale marketingcampagne zullen bewoners worden geïnformeerd over het duurzaam aanbod zonnepanelen. Deze bewoners kunnen er vervolgens voor kiezen om  direct een offerte aan te vragen bij een installatiebedrijf naar keuze of mee te doen aan een verzamelactie. AGEM werkt samen met Achterhoekse woningcorporaties en met de Stichting Achterhoek Duurzaam Verbouwen (ADV). Installateurs die aangesloten zijn bij ADV ontvangen korting op deelname aan het duurzaam aanbod zonnepanelen.

Op dinsdag 2 september vindtin het gebouw van de Bouwopleiding Berkelstreek in Borculo, Bosberg 21, een informatiebijeenkomst plaats voor PV-installateurs die deel willen nemen aan het duurzaam aanbod zonnepanelen. De bijeenkomst start om 16:00 uur. Aanmelding kan via www.agem.nu/pv-actie.

De provincie Gelderland maakt werk van de energietransitie. Opvallend in hun aanpak is de stimulering van energie-efficiëntie, naast de programmalijnen voor besparing op eindverbruik en voor duurzaamheid. Zo is er een financiёle regeling voor groen gas HRe’s, waarbij particulieren subsidie kunnen verkrijgen bij de aanschaf van zo’n warmte- en stroom leverend toestel. Daarbij verzorgt gashandelsonderneming GasTerra de inkoop van groen gas certificaten waardoor de ketel effectief groene stroom levert. Ook is er een subsidieregeling voor bedrijven van kracht voor de aanschaf van een WKK-installatie, waarbij er subsidie wordt gegeven bij een terugverdientijd langer dan vijf jaar. En er zijn meer programmalijnen in ontwikkeling. De provincie Gelderland kan hierdoor koploper op het gebied van energie-efficiëntie worden, wat dan weer een positief effect kan hebben op het behalen van de doelstellingen voor duurzame energie.

Om het onderwerp energie-efficiëntie extra aandacht te geven, organiseert de provincie in samenwerking met GasTerra een congres over dit onderwerp, waar bedrijven en burgers zelf kunnen ontdekken welke kansen er liggen en welke regelingen er in Gelderland bestaan om deze kansen te benutten. Het congres, getiteld ‘Nieuwe kansen voor energiebesparing in Gelderland’ vindt plaats op 11 september in Burgers’ Zoo te Arnhem.

Bekijk het voorlopige programma.

Meer informatie

Energy2GO

Arjen de Jong

030-6911844

info@e2go.nl

Provincie Gelderland

Alexander de Roo

026-3598353

a.de.roo@gelderland.nl

Liesbeth Spies droeg op 10 juli het onafhankelijk voorzitterschap van de stuurgroep Achterhoek 2020 over aan Foppe Atema. Haar opvolger, oud-voorzitter van VNO-NCW Achterhoek, stond in 2009 aan de wieg van Achterhoek 2020.

De stuurgroep Achterhoek 2020 bestaat uit vertegenwoordigers van ondernemers, maatschappelijke organisaties en overheden en zet zich met de projecten van de nieuwe Uitvoeringsagenda Achterhoek 2020 in voor een sterke regio.

Liesbeth Spies: “Ik ben ontzettend blij dat we samen met inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en overheden deze agenda met concrete projecten hebben gemaakt. Daarmee gaan we de belangrijke opgaven werken, wonen en goede bereikbaarheid een nieuwe impuls geven. Ik kijk met veel voldoening terug op het afgelopen jaar en geef met vertrouwen het stokje over aan Foppe Atema. Hij gaat als echte ondernemer, geworteld in de Achterhoek, samen met alle betrokkenen aan de slag: dat gaat prima resultaten opleveren!”

Foppe Atema: “Ik was zeer vereerd toen ik werd gevraagd als onafhankelijk voorzitter van de stuurgroep Achterhoek 2020. Dat ik deze klus, die ik meer dan vijf jaar geleden samen met Herman Kaiser spontaan begonnen ben, nu zo mag voortzetten, vind ik heel mooi. Ik heb er wel iets mee om me in te zetten voor het behoud van de werkgelegenheid en de leefbaarheid in de Achterhoek. We gaan er voor om de projecten van de Uitvoeringsagenda op een gedreven manier naar mooie resultaten te leiden! Ik heb intussen van heel wat ondernemers en (overheids)bestuurders steun gekregen om hier de schouders onder te zetten. Daardoor heb ik alle vertrouwen dat de Uitvoeringsagenda full-speed opgepakt en afgewerkt zal worden en dat er nieuwe initiatieven bijkomen. Ik wil Liesbeth Spies graag bedanken voor haar inzet voor onze mooie Achterhoek, ze heeft
echt geweldig werk verricht om iedereen achter de Uitvoeringsagenda te krijgen.”

Liesbeth Spies was vanaf september 2013 onafhankelijk voorzitter van de stuurgroep Achterhoek 2020. Vanaf 8 juli 2014 is zij waarnemend burgemeester van Stichtse Vecht.

Het algemeen bestuur van Regio Achterhoek heeft Niels Joosten aangewezen als nieuwe voorzitter. Joosten is sinds februari 2014 burgemeester van Doetinchem.

Al eerder hadden de acht gemeenten leden voor het algemeen bestuur afgevaardigd. Dit bestaat nu uit: Erik Luiten (wethouder gemeente Aalten), Leo Scharenborg (wethouder gemeente Berkelland), Arno Spekschoor (wethouder gemeente Bronckhorst), Peter Drenth (wethouder gemeente Doetinchem), Tanja Loeff-Hageman (wethouder gemeente Montferland), Annette Bronsvoort (burgemeester gemeente Oost Gelre), Hans Alberse (burgemeester gemeente Oude IJsselstreek) en Thijs van Beem (burgemeester Winterswijk).
In het nieuwe dagelijks bestuur nemen naast Niels Joosten ook Arno Spekschoor en Thijs van Beem plaats.

Achterhoekse belangen
Regio Achterhoek spant zich in voor de belangen van de Achterhoek. Dit doet zij onder andere met de nieuwe Uitvoeringsagenda Achterhoek2020 en door het leggen en benutten van contacten met provincie, Rijk, Europa en omliggende regio’s, waaronder die in Duitsland.

Actuele onderwerpen voor de Achterhoek en dus voor de Regio zijn onder andere: anticiperen op de demografische ontwikkelingen (bevolkingskrimp, ontgroening en vergrijzing), de samenwerking met Duitsland in een nieuw Actieprogramma en voorsorteren op de nieuwe Europese subsidies.