Kennisprogramma voor krimpgebieden

Het ministerie van Infrastructuur en Milieu en RUIMTEVOLK starten met een uniek kennisprogramma dat burgers, ondernemers en ruimtelijke professionals met elkaar in contact brengt die betrokken zijn bij herbestemming, herontwikkeling, sloop/nieuwbouw van gebouwen of herinrichting van de openbare ruimte in krimp- en anticipeergebieden. Doel van het programma is om zogenoemde ‘bottom-up initiatieven’ met een hulpvraag te ondersteunen met de kennis en ervaring van betrokkenen van andere initiatieven en de expertise van professionals. Het programma loopt van april 2013 tot en met eind 2014.

Via een speciale website kunnen initiatiefnemers en professionals hun kennisvraag stellen, projecten aandragen en inspirerende voorbeelden vinden. Het programma is ook te volgen via Twitter of Facebook.

Gezocht: initiatieven met hulpvraag
Voor dit kennisprogramma zijn wij op zoek naar bottom-up initiatieven van burgers en ondernemers in krimp- en anticipeergebieden die een kennis- of ondersteuningsvraag hebben en/of een inspirerend voorbeeld zijn voor andere initiatieven. Op basis van de ingediende initiatieven en hulpvragen stellen wij in overleg met de initiatiefnemers en professionals het kennisprogramma samen. Daarbij zal een aantal initiatieven worden geselecteerd voor een intensievere ondersteuning of begeleiding. Inspirerende initiatieven en initiatieven met een innoverend karakter worden op de website gepresenteerd en onder de aandacht gebracht van een breed netwerk.

Uw initiatief kunt u hier aanmelden voor het kennisprogramma: http://bottomup.ruimtevolk.nl/project-inzenden/

‘Groene meststof is betere term’

Erkenning van mineralenconcentraten als kunstmest en problemen met vergunningen zijn ook in de Achterhoek knelpunten voor mestverwerking. Kijk ook op de website van de community of practice Goud voor Groenlo. en op de website van de Stichting Biomassa

Achterhoekse duurzame initiatieven landelijk in beeld

TV-programma Mooi, Duurzaam Nederland (RTL7) over verschillende inspirerende, duurzame initiatieven in de Achterhoek.                               

Zondag 31 maart besteedde het tv-programma Mooi, Duurzaam Nederland op RTL7 aandacht aan een aantal inspirerende en duurzame initiatieven in de Achterhoek, zoals woningrenovatie door WBC Bouwgroep uit Winterswijk, het omvormen van de voormalige DRU ijzergieterij tot een cultuur- en innovatiecentrum en de Achterhoekse Groene Energie Maatschappij (AGEM), die tot doel heeft de Achterhoek in 2030 energieneutraal te maken. Ook vertelt onze eigen Achterhoekse landschapsarchitect met wereldfaam, Nico Wissing, in deze uitzending wat zijn regio zo bijzonder maakt op het gebied van duurzaamheid.

Heeft u deze uitzending gemist? Bekijk ‘m dan alsnog online of stem komende zaterdag 6 april rond 13.55 uur af op RTL7 voor de herhaling van deze uitzending.
Lees meer over de items die in deze uitzending aan bod komen.

Mooi, Duurzaam Nederland belicht de duurzame stand van zaken in Nederland op dit moment. Zijn er genoeg ‘duurzame’ producenten in NL? En zo ja, welke zijn dan die duurzame ondernemingen? Welke producten maken ze? Hoe doen ze dit, op een manier die minder tot geen schade berok­kent aan mens en milieu en verdienen ze er ook nog geld mee?

Transitieatlas brengt effect van beleidskeuzes in kaart

Promoveert De Graafschap in 2013? Met die prikkelende vraag maakten Achterhoekse raads- en Statenleden kennis met het instrument transitieatlas tijdens de afsluitende avond van een leerkring. Uiteraard stond niet De Graafschap centraal, maar de demografische transitie en de uitdagingen die dit met zich meebrengt voor de Achterhoek.

Tijdens de vier voorgaande leerkringavonden stonden de thema’s onderwijs, zorg, voorzieningen en economie/arbeidsmarkt centraal. Ditmaal konden de aanwezigen een vingeroefening met krimpkeuzes doen, waarbij Noordoost Fryslân als oefengebied werd gebruikt. Kees Stob van het bureau Public Result introduceerde het instrument en de mogelijkheden ervan aan de hand van de thema’s onderwijs, wonen en zorg. De aanwezigen gingen in subgroepjes aan de slag om relevante multiple choice vragen én antwoorden te bedenken, die moesten helpen bij de discussie over deze drie thema’s.

De vragen werden direct toegepast tijdens het tweede deel van de avond. Met behulp van stemkastjes konden de aanwezigen antwoord geven op de vragen, waarna de ruimtelijke en financiële vertaling van alle keuzes voor de voorbeeldregio Noordoost Fryslân werd gemaakt. Het instrument laat zien welke normen, waarden en criteria belangrijk worden gevonden bij het maken van keuzes op het gebied van bijvoorbeeld het voorzieningenaanbod. Het gaat hierbij vooral om keuzes en ingrepen die vragen om een regionale en intersectorale afstemming.

Er kwam een aantal opvallende resultaten naar voren. Zo vonden 4 op de 5 deelnemers dat de aanwezigheid van een basisschool niet noodzakelijk is voor de leefbaarheid van een dorp of kern en hetzelfde aandeel was van mening dat een basisschool niet per se in het eigen dorp hoeft te blijven, maar ook in een buurdorp mag staan. Verder meende zo’n 95% dat de bestaande woningvoorraad in de Achterhoek momenteel niet voldoet aan de toekomstige kwaliteitseisen en bleek dat ruim 80% de visie deelt dat je met het bouwen van woningen de krimp niet kunt bestrijden.

Oproep van de provincie Gelderland, medeorganisator van de leerkring, was om “de burger niet te onderschatten”. Inwoners moeten bij dit soort wezenlijke keuzes in hun gemeente vroegtijdig worden betrokken en zijn dan, in gezamenlijkheid en samen met het gemeentebestuur, tot verrassend veel in staat.

Een overgrote meerderheid van zo’n 90% betitelde de transitieatlas als een nuttig instrument, waar zij graag met de inwoners van hun eigen gemeente mee aan de slag zouden willen. Maar er werd ook verder gekeken dan eigen gemeentelijke belangen. “Je komt er niet door alleen voor je eigen gemeente een verkiezingsprogramma te schrijven, dat zou je eigenlijk regiobreed moeten doen!”, aldus één van de deelnemende raadsleden.

In bijgaand document vindt u de resultaten van de stemming van deze avond, met exacte percentages: Resultaten stemming transitieatlas_25 maart 2013

Achterhoek op geslaagde missie in Den Haag

De tweede editie van het Achterhoeks lentediner in perscentrum Nieuwspoort mag wederom een succes genoemd worden. Een Achterhoekse delegatie ging in gesprek met Tweede Kamerleden over de uitdagingen en kansen waar de Achterhoek voor staat op het gebied van demografische ontwikkeling, werk en economie.

20 maart, de eerste officiële lentedag van het jaar, vertrok een bus met ruim vijftig vertegenwoordigers van ondernemingen, maatschappelijke organisaties en overheid (drie O’s) vanuit de Achterhoek naar Den Haag voor het Achterhoeks lentediner. Hoewel het koude, gure weer ditmaal niet het gevoel gaf dat de lente was begonnen, was de atmosfeer in het perscentrum erg aangenaam.

Herman Kaiser, voorzitter van de stuurgroep Achterhoek Agenda 2020, opende het diner met een vlotte film en toespraak waarin duidelijk werd wat de Achterhoek te bieden heeft, maar ook welke uitdagingen er liggen waar de Rijksoverheid in kan ondersteunen met mankracht en aanpassing van regelgeving. Denk hierbij aan de groene economie, het spoor, de woningmarkt, afstemming van (zorg)voorzieningen en het landbouwbeleid.

Twee andere sprekers waren staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en prof. dr. Gert-Jan Hospers, economisch geograaf aan de Universiteit Twente en hoogleraar regiomarketing aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Klijnsma was zeer enthousiast over de burenhulp waar de Achterhoek zo bekend om is: “Naoberschap is trendsetting en zou moeten worden uitgerold over heel Nederland!” Hospers pleitte ervoor meer te doen met de mogelijkheden die de Duitse buurregio’s de Achterhoek bieden, zoals op het terrein van zorg, arbeidsmarkt en onderwijs. Zijn bewering dat het zinvol is om Achterhoekse scholieren ervan te overtuigen dat de Duitse taal ook sexy kan zijn, sloot volledig aan bij één van de gespreksthema’s van de avond: tweetalig onderwijs op Nederlandse scholen.

Vervolgens gingen de ruim dertig aanwezige Tweede Kamerleden, waaronder fractievoorzitters Sybrand van Haersma Buma (CDA), Alexander Pechtold (D66) en Arie Slob (ChristenUnie) aan tafel met de Achterhoekers. Daar werd onder het genot van een Achterhoeks diner, geserveerd uit pannen van de voormalige Ulftse DRU-fabriek, aan elke tafel een ander thema besproken. Ook minister Henk Kamp van Economische Zaken was aan het begin van de avond aanwezig. Als voormalig raadslid en wethouder van de gemeente Borculo kent hij de Achterhoek goed, maar bleek hij nu niet veel te geven om de problemen op het spoor in deze regio.

De eerste resultaten van het lentediner zijn al geboekt, want er zijn concrete afspraken gemaakt voor zo’n tien werkbezoeken van Tweede Kamerleden aan bedrijven en gemeenten in de Achterhoek. Dan komen zij met eigen ogen zien wat er in deze regio speelt, hoe de gezamenlijke aanpak hier in de praktijk worden gebracht en bij welke uitdagingen we nog hulp uit Den Haag kunnen gebruiken. Alle betrokkenen waren zeer tevreden over de bijeenkomst. “Ik heb vanavond heel veel positieve dingen gehoord en wij zijn als drie O’s trots dat we dit ondernemen met zijn allen. Het lentediner is nu al een traditie geworden die we moeten voortzetten, kortom: een geslaagde missie in Den Haag!”, aldus Gerrit Pillen namens het Achterhoeks bedrijfsleven.

De vertoonde openingsfilm kunt u hieronder bekijken:

Muziek zonder grenzen tijdens 40-jarig jubileum Mozer-Commissie

Op vrijdag 21 en zaterdag 22 juni 2013 viert de Mozer-Commissie haar 40-jarig jubileum met een Duits-Nederlands muziekfestival.

De 21e juni vindt er na afloop van de Euregioraadvergadering een klassiek concert plaats met diverse musici uit zowel de Kreis Borken als de regio Achterhoek. Dit concert wordt vanaf 19.30 uur in de fraaie barokke kerk van Zwillbrock gehouden. Op zaterdag is er vanaf 14.00 tot 19:00 uur in de Oude Calixtuskerk in Groenlo een muziekmanifestatie met popbands en blazersensembles uit het Duits-Nederlandse Euregiogebied, waarbij meer dan 200 musici optreden. Met een speciaal voor de gelegenheid gecomponeerde ‘Mozermars’ zal het festival bij goed weer op de Markt door de muzikanten gezamelijk worden afgesloten. Beide concerten zijn gratis toegankelijk.

Alfred Mozer was een Duitse sociaal-democraat die in de jaren dertig Nazi-Duitsland ontvluchtte en zich in Nederland vestigde. Hij bleef hier ook na de oorlog en zette zich toen in voor een verzoening tussen Duitsers en Nederlanders. In het kader van deze werkzaamheden functioneert de EUREGIO-Mozer-Commissie nu inmiddels 40 jaar. Mozer was de eerste voorzitter van de naar hem vernoemde commissie. Door begrip en respect voor en bekendheid met elkaars taal en cultuur te bevorderen, streeft de commissie de gewenste verzoening na.

De samenstelling van het muzikale programma is het resultaat van een (eerste) samenwerking tussen de Achterhoekse en Borkense muziekscholen, -verenigingen en -gezelschappen. Dit festival dient als opmaat voor een toekomstige grensoverschrijdende samenwerking tussen deze muziekorganisaties.

EasyUPchair geeft gebruiker een duwtje

Ruim twee jaar is er aan gewerkt, zowel in de fabriek van Bannink Meubelen aan de Lebbenbruggedijk in Borculo als door studenten van de Universiteit Twente. Ook de eerste praktijktesten bij diverse zorgcentra in de Achterhoek zijn veelbelovend: de EasyUPchair lijkt op een groot succes af te stevenen. Lees meer

Dit hooginnovatieve Achterhoekse product, dat onder de vlag van de werkplaats Innovatieve & duurzame economie tot stand is gekomen, heeft ook landelijk de aandacht getrokken. In de uitzending van Tijd voor Max van 13 maart 2013 legde Jan Stroo uit hoe de easyUPchair werkt. Bekijk dat fragment hieronder. Zie ook de website easyupchair.com

Kansen voor uw bedrijf, kansen voor de Achterhoek

De werkplaats Innovatieve & duurzame economie houdt zich bezig met innovatie, duurzame energieopwekking en -verspreiding, nieuwe opleidingen en flexibilisering van de arbeidsmarkt. In de recent uitgebrachte folder ‘Kansen voor uw bedrijf, kansen voor de Achterhoek’ laat de werkplaats zien welke mogelijkheden er voor bedrijven zijn om te innoveren. Heeft u ideeën voor een nieuwe zorgproduct? Wilt u meer kennis te vergaren of deelnemen aan een project voor arbeidsbemiddeling? Wilt u actief deelnemen aan promotionele activiteiten voor de Achterhoek? Zoekt u tijdelijke krachten? In de folder vindt u adressen en telefoonnummers.

Heeft u belangstelling voor één of meerdere gedrukte exemplaren van deze folder om te verspreiden of ter info ergens neer te leggen? Stuur dan een e-mail naar innovatie_folder@achterhoek2020.nl. Vermeld even de reden en het gewenste aantal exemplaren.

Kijk ook of het Meedoenersloket iets voor u kan betekenen op het gebied van subsidie-aanvragen.

Kwartiermaker Kennishuis Achterhoek gestart

Tanja Abbas is sinds kort gestart als kwartiermaker Kennishuis Achterhoek 2020. Het Kennishuis Achterhoek heeft drie doelstellingen. Ten eerste wordt gewerkt aan een Kennisagenda met vragen, opdrachten en projecten die in de regio spelen. Het Kennishuis wil die vragen verbinden met de competentieontwikkeling van leerlingen op het VMBO en MBO en met onderzoeksprogramma’s van HBO’s en universiteiten. Daarmee ondersteunt de Kennisagenda de projecten van de Achterhoek Agenda 2020. Ten tweede wordt gewerkt aan het opzetten van een kennisnetwerk dat de vragen uit de Kennisagenda oppakt en koppelt aan onderwijs- en onderzoeksprojecten. Ten derde moet het Kennishuis aanspreekpunt worden voor het Topsectorenbeleid. 

Achterhoekse kennisvragen in beeld
Tanja: “Ik hoop dat ik als kwartiermaker Achterhoekse bedrijven en instellingen kan verbinden met onderwijs en onderzoek. Samen kennis ‘maken’ en delen, vooral in deze tijden van verandering, is van groot belang voor de toekomstige vitaliteit van de Achterhoek. De projecten van de Agenda 2020 kunnen profijt hebben van kennisuitwisseling tussen overheid, onderzoekers, ondernemers, onderwijs en omgeving. Verschillende partijen kunnen dezelfde vragen hebben en het niet van elkaar weten. Als we de gezamenlijke kennisvragen in beeld hebben, zijn we als regio veel beter in staat om elkaar verder te helpen.”

Innovatiehubs
Tanja merkt dat mensen soms wat moeite hebben om een beeld te krijgen bij het Kennishuis. “Ik wil graag laten zien dat we in de Achterhoek op sommige plekken al bezig zijn met een kennisagenda en al onze netwerken hebben. We noemen het alleen niet altijd zo. Zo wordt in de maakindustrie samen met het ACT en onderwijs- en onderzoeksinstellingen hard gewerkt aan innovaties, in ‘innovatiehubs’. Ook in de hoek van de bio-energie en binnen de Smaakacademie worden regionale kennisvragen door onderwijs, onderzoek en bedrijven opgepakt. Jong Achterhoek is ook een mooi voorbeeld. Zij hebben een onderzoek uitgevoerd naar krimp in de Achterhoek, waar de regio weer zijn voordeel mee kan doen. Vergelijkbare initiatieven zie je ook in andere regio’s zoals Friesland, waar samenwerking tussen de provincie, twee hogescholen en een AOC heeft geleid tot Jonge Fryzen Faorut, als antwoord van jongeren op de krimp in dat gebied.”

Ontwikkelen van de Achterhoek
Tanja wil bewust vergelijkbare voorbeelden en ervaringen in andere regio’s laten zien. “Zo wil ik duidelijk maken dat iedereen in de Achterhoek kan profiteren van een Kennishuis.  Voor leerlingen van VMBO’s en studenten van MBO, HBO en universiteiten betekent het dat ze vaker met praktijkgerichte opdrachten te maken krijgen. De scholen leveren zo een bijdrage aan de ontwikkeling van de regio. Praktijkgericht onderwijs neemt toe en de resultaten dragen bij aan de duurzame ontwikkeling en het leren van de regio als geheel. Uiteindelijk zal het ook leiden tot een goede aansluiting van de afgestudeerde leerlingen op de arbeidsmarkt en een grotere aantrekkingskracht op potentiële leerlingen. Daar moeten we met elkaar voor gaan.”

Uitdaging
“Dit is een mooie, uitdagende opdracht, die mij in staat stelt een bijdrage te leveren aan de toekomst van de Achterhoek en helemaal aansluit bij mijn werkervaring.” Tanja was eerder werkzaam als wetenschappelijk onderzoeker en docent en als strategisch procesbegeleider/adviseur. Ze schreef samen met Linda Commandeur het in 2012 verschenen boek ‘Modern Naoberschap, hype of houvast’ over de Achterhoek. “Ik denk dat deze verschillende ervaringen en de bijbehorende netwerken mij in deze opdracht goed van pas komen.”
Tanja is geboren en getogen Achterhoekse. Ze groeide op in Ruurlo, maar vertrok op haar 18de naar Leiden om bestuurskunde te studeren. “Mijn ouders probeerden mij nog naar Enschede te lokken, maar dat was tevergeefs. De Randstad trok en ik heb er met veel plezier gewoond. Rond mijn dertigste ben ik weer teruggekomen naar de Achterhoek. Gewoon omdat het heerlijk wonen, werken en leven is.” Inmiddels woont ze al weer 13 jaar samen met man, drie kinderen en drie paarden naar volle tevredenheid op het platteland van Barchem.

Contact
Voor ideeën of vragen kun je contact opnemen via mail: ABB@graafschapcollege.nl of telefonisch: 06-53288435. Tanja is in de regel op dinsdag en de donderdag in het Kennishuis van het Graafschap College aanwezig; Dr. Huber Noodtstraat 105, 7001 DV Doetinchem.