Het is niet direct een activiteit die men zou verwachten op een boerenerf: opwekken van groene stroom door gebruik te maken van zonne-energie. Toch zou dit wel eens de toekomst kunnen zijn voor een groot deel van de agrariërs in de Achterhoek. Zij zien kansen om hiermee een serieus alternatief te hebben voor het stoppen van hun boerenbedrijf.
De Achterhoek telt op dit moment ongeveer 3000 agrarische ondernemingen. Naar verwachting stopt, soms noodgedwongen, ongeveer de helft van deze boeren in de komende tien jaar. Voor de leegkomende opstallen, vaak voorzien van asbest, wil de Achterhoek oplossingen bieden, die ook zorgen dat de regio tot een van de aantrekkelijkste van Nederland blijft behoren.
Uitdagingen combineren
Iedereen is het er over eens dat niets doen geen optie is. Een onaantrekkelijk landschap biedt geen stimulans voor de leefbaarheid en het toerisme in de Achterhoek. Daarnaast verplicht de overheid alle asbest te saneren vóór 2024, een enorme operatie die om een gemeenschappelijke aanpak vraagt.
Een deel van de boeren zal noodgedwongen stoppen met hun bedrijf. Zij moeten alternatieven gaan zoeken voor het wegvallen van hun inkomen. Het project genaamd Zon Op ErF (ZOEF) biedt hen een nieuw perspectief. Voor de Achterhoek is ZOEF een nieuwe manier die invulling geeft aan de energietransitie in de regio.
Achterhoek energieneutraal in 2030
Met de oprichting van AGEM, de Achterhoekse Groene Energiemaatschappij, hebben de acht gemeenten in de regio zich ten doel gesteld in 2030 net zoveel energie te produceren als dat gebruikt wordt in de Achterhoek. Samen met Regio Achterhoek en provincie Gelderland bereidt AGEM een pilot voor, die de haalbaarheid onderzoekt van het veranderen van agrarische bedrijven in zonneboerderijen. Leveren de ervaringen en de resultaten in de pilot een sluitende business case op, dan kan ZOEF in potentie bijdragen aan het bereiken van ongeveer de helft van de doelstelling van de Achterhoek. Het is daarom dat AGEM en provincie in samenwerking met partijen als onder andere LTO, ondernemers, financieel adviseurs en banken ‘zwaar’ inzetten op de pilot.
ZOEF zoekt boeren met ambitie
Het onderzoek naar de haalbaarheid van ZOEF gaat in de zomer van 2016 van start. Hiervoor worden 10 partners geselecteerd die zijn gestopt met hun boerenbedrijf, of op het punt staan deze stap te zetten. Gezocht wordt naar (ex-)agrariërs die snel kunnen instappen. Ondernemende boeren die als partner willen onderzoeken of het opwekken van groene stroom een aantrekkelijk alternatief vormt voor de agrarische activiteiten en daarin willen investeren. Mensen die het belangrijk vinden een bijdrage te leveren aan de energietransitie in de Achterhoek. Kortom, partners met visie en ambitie.
Deelnemende boeren aan de pilot worden gratis begeleid in hun transitie van agrariër naar zonneboer. Om deel te nemen aan ZOEF beschikt de boer, na sloop van opstallen, over een agrarisch bouwblok (erf) van minimaal een halve hectare waar zonnepanelen op geplaatst kunnen worden. Ook moet inzicht gegeven worden in de fiscale en financiële positie, waar uiteraard vertrouwelijk mee wordt omgegaan.
Aanmelden vóór 22 april
Agrarische ondernemers die willen deelnemen aan de pilot ZOEF kunnen zich aanmelden voor de selectieprocedure door vóór 22 april te bellen met AGEM, telefoonnummer 0314-820 388, of door een email te sturen naar klantenservice@agem.nu.
Meer informatie over Zon Op ErF op de website van AGEM: www.agem.nu/projecten/zon-op-erf.